Hikayeye göre NASA astronotların uzay çalışmalarını not etmek için kullandıkları tükenmez kalemlerin uzay boşluğunda iyi çalışmadığını görünce geliştirme için milyon dolarlık bir bütçe ve parlak beyinlerden oluşmuş bir ekip kurarak iyileştirme çalışmalarına başlar. Ruslar ise kozmonotlara kurşun kalem vererek not almalarını ister.
Geçen hafta paylaştığım ve bu hafta iyice manşete çıkan DeepSeek tartışmalarının aklıma getirdiği bu hikaye gerçek olmasa da sanki bu vakada geçerli. Hafta sonu 16 Aralıkta yayınlanan çalışma dahil pek çok doküman okuyup hiçbir şey anlamadığım için konunun teknik kısmını elbette uzmanlarına bırakıyorum. Sanki maliyet bahsedildiği kadar düşük değil (zaten 5.5 mn eğitim maliyeti ve kendileri de aksini iddia etmiyor) ve (bir ihtimal) NVDA’nın devrede olması da söz konusu ancak net olan Çinli girişimcilerin geliştirdiği bu modelin çok ucuz ve fakat en az muadilleri kadar verimli olduğu. Teknik kısmını anlamadığıma göre diğer bazı noktalara dikkat çekmek istiyorum. Öncelikle komplo teorisine daha yakın olan bölümden başlayalım. Bu gelişme Trump’ın koltuğa oturacağı/oturduğu döneme denk düşürüldü ve (daha önemlisi bizde pek tartışılmasa da ABD ve Çin medyasında gündeme oturan) bir telefon görüşmesi sırasında Çin Dış İşleri Bakanının ABD’nin yeni Dış İşleri Bakanı Rubio’ya 希望你好自为之 kendinize mukayyet olun (sonradan bu kelimenin tek yorumu bu değil şeklinde açıklamalar da okuduk) dediği bir döneme denk geldi.
Ancak benim açımdan önemli olan ve üzerinde daha az durulan nokta şu: Çinliler açık kaynaklar kullanarak (open source ve çoğu ABD kaynakları) bu başarıyı elde ederken Amerikalı şirketler proprietary models tabir edilen tescilli modeller üzerinden gidiyordu. Hatta hatırlarsınız OpenAI’ın şirket yapısını değiştirmesi büyük eleştiri almıştı. Dolayısı ile asıl gol, maliyet yönünden değil, geliştirme stilinden atıldı diye düşünüyorum. Bu maliyet de göz önüne alındığında ticari olarak Amerikalıların değil Çinlilerin tercih edilmesi anlamına gelebilir. Ve herkes NVDA üzerine odaklanırken bu ikilemde asıl gol yiyecek olanlar 1- bu hafta bilanço açıklaması yapacak Microsoft ve milyarlarca dolarlık ön değerlemelere ulaşan ABD’li startuplar (yani onlara yatırım yapan VC’ler olabilir.
Gelelim Cisco vs NVDA veya Dotcom benzetmelerine. Öncelikle NVDA bilançosu (yani karının ve büyümesinin yapısı ile) Cisco 1990’lar arasında benzerlik olmadığı gibi değerlemeler açısından da Cisco o dönemde çok daha abartılı seviyelerdeydi. Elbette S&P’de 30％ ye yakın ağırlığa sahip MSFT,NVDA gibi şirketlerin üzerinde oluşacak baskı S&P ve Nasdaq’ı da etkileyecektir. Şu anda (08:22) NVDA 134.92 dolardan yani 5.41％ ekside geçerken MSFT 432.2 dolardan yani 2.67％ ekside işlem görüyor. Teslayı dışarıda tutarsak tüm büyükler yaptıkları capex kadar risk altındalar. Ancak buradan bir Dotcom çıkma ihtimalini zayıf görüyorum. Neden?
Petrol fiyatlarında sert düşüşün petrol şirketlerinin karını negatif etkilemesi söz
Post too long. Click here to view the full text.